Select Sloka text in Devanagari, Telugu, Kannada, Gujarati, or English
|| om taશ્રીમદ્ભગવદ્ગીત
વિશ્વરૂપસંદર્શનયોગઃ
એકાદશોઽધ્યાયઃ

અર્જુન ઉવાચ||

મદનુગ્રહાય પરમં ગુહ્યમધ્યાત્મ સંજ્ઞિતમ્|
યત્વયોક્તં વચસ્તેન મોહોઽયં વિગતો મમ||1||

ભવાપ્યયૌ હિ ભૂતાનાં શ્રુતૌ વિસ્તરશોમયા|
તત્ત્વઃ કમલપત્રાક્ષ મહાત્મ્યમપિ ચાવ્યયમ્||2||

એવમેતદ્યથાઽઽત્થ ત્વમ્ આત્માનં પરમેશ્વર|
દ્રષ્ટુમિચ્છામિ તે રૂપં ઐશ્વરં પુરુષોત્તમ||3||

મન્યસે યદિ તત્ શક્યં મયા દ્રષ્ટુમિતિ પ્રભો|
યોગેશ્વર તતો મે ત્વં દર્શયાત્માન મવ્યયમ્||4||

શ્રીભગવાનુવાચ||

પશ્યમે પાર્થ રૂપાણિ શતશોઽથ સહસ્રશઃ|
નાનાવિધાનિ દિવ્યાનિ નાનાવર્ણાકૃતીનિ ચ|| 5||

પશ્યાદિત્યાન્ વસૂન્ રુદ્રાનશ્વિનૌ મરુતસ્તથા|
બહૂન્યદૃષ્ટપૂર્વાણિ પશ્યાશ્ચર્યાણિ ભારત||6||

ઇહૈકસ્થં જગત્કૃત્સ્નં પશ્યાદ્ય સ ચરાચરં|
મમદેહે ગુડાકેશ યચ્ચાન્યદ્રષ્ટુમિચ્ચસિ||7||

નતુ માં શક્યસે દ્રષ્ટું અનેનૈવ સ્વચક્ષુસા|
દિવ્યં દદામિ તેચક્ષુઃ પશ્યમે યોગમૈશ્વરમ્||8||

સંજય ઉવાચ||

એવમુક્ત્વા તતો રાજન્ મહાયોગેશ્વરો હરિઃ|
દર્શયામાસ પાર્થાય પરમં રૂપમૈશ્વરમ્||9||

અનેકવક્રનયનં અનેકાદ્ભુતદર્શનમ્|
અનેક દિવ્યાભરણં દિવ્યાનેકોદ્યતાયુથમ્||10||

દિવ્યમાલ્યાંબરધરં દિવ્યગન્ધાનુલેપનમ્|
સર્વાશ્ચર્યમયં દેવં અનન્તં વિશ્વતો મુખમ્||11||

દિવિસૂર્ય સહસ્રસ્ય ભવેદ્યુગપદુત્થિતા|
યદિ ભાસ્સદૃશી સા સ્યાત્ ભાસસ્તસ્ય મહાત્મનઃ||12||

તત્રૈકસ્થં જગત્કૃત્સ્નં પ્રવિભક્તમનેકધા|
અપશ્યદ્દેવદેવસ્ય શરીરે પાણ્ડવસ્તથા||13||

તતઃ સ વિસ્મયાવિષ્ટો હૃષ્ટરોમા ધનંજયઃ|
પ્રણમ્ય શિરસા દેવં કૃતાંજલિરભાષત||14||

અર્જુન ઉવાચ||

પશ્યામિ દેવાંસ્તવ દેવ દેહે
સર્વાંસ્તથા ભૂતવિશેષસંજ્ઞાન્|
બ્રહ્માણમીશં કમલાસનસ્થં
ઋષીંશ્ચ સર્વાનુરગાંશ્ચ દિવ્યાન્||15||

અનેક બાહૂદરવક્ત્રનેત્રં
પશ્યામિ ત્વાં સર્વતોઽનન્તરૂપમ્|
નાન્તં ન મધ્યં નપુનસ્તવાદિમ્
પશ્યામિ વિશ્વેશ્વર વિશ્વરૂપ||16||

કિરીટિનં ગદિનં ચક્રિણં ચ
તેજોરાશિં સર્વતો દીપ્તિમંતમ્|
પશ્યામિ ત્વાં દુર્નિરીક્ષ્યં સમન્તા
દીપ્તાનલાર્કદ્યુતિ મપ્રમેયમ્||17||

ત્વમક્ષરં પરમં વેદિતવ્યં
ત્વમસ્ય વિશ્વસ્ય પરં નિધાનમ્|
ત્વમવ્યયશ્શાશ્વત ધર્મગોપ્તા
સનાતનસ્ત્વં પુરુષો મતો મે||18||

અનાદિ મધ્યાન્તમનન્તવીર્ય
મનન્તબાહું શશિસૂર્યનેત્રમ્|
પશ્યામિત્વાં દીપ્તહુતાશવક્ત્રં
સ્વતેજસા વિશ્વમિદં તપન્તમ્||19||

દ્યાવાપૃથિવ્યોરિદમન્તરમ્ હિ
વ્યાપ્તં ત્વયૈકેન દિશશ્ચ સર્વાઃ|
દૃષ્ટ્વાદ્ભુતં રૂપમુગ્રં તવેદમ્
લોકત્રયં પ્રવ્યથિતં મહાત્મન્||20||

અમીહિ ત્વાં સુરસંઘા વિશન્તિ
કેચિત્ ભીતાઃ પ્રાઙ્જલયો ગૃણન્તિ|
સ્વસ્તીત્યુક્ત્વા મહર્ષિ સિદ્ધિસંઘાઃ
સ્તુવન્તિ ત્વાં સ્તુતિભિઃ પુષ્કલાભિઃ||21||

રુદ્રાદિત્ય વસવો યે ચ સાધ્યા
વિશ્વેઽશ્વિનૌ મરુતશ્ચોષ્મપાશ્ચ|
ગન્ધર્વયક્ષાસુરસિદ્ધસંઘા
વીક્ષન્તે ત્વાં વિસ્મિતાશ્ચૈવ સર્વે||22||

રૂપં મહત્તે બહુવક્ત્રનેત્રં
મહાબાહો બહુ બાહૂરુપાદમ્|
બહૂદરં બહુ દંષ્ટ્રાકરાલમ્
દૃષ્ટ્વા લોકાઃ પ્રવ્યધિતા સ્તથાઽહમ્||23||

નભઃ સ્પૃશમ્ દીપ્તમનેકવર્ણં
વ્યાત્તાનનં દીપ્ત વિશાલનેત્રમ્|
દૃષ્ટ્વા હિ ત્વાં પ્રવ્યધિતાન્તરાત્મા
ધૃતિં ન વિન્દામિ શમં ચ વિષ્ણો||24||

દંષ્ટ્રાકરાલાનિ ચ તે મુખાનિ
દૃષ્ટ્વૈવ કાલા નલ સન્નિભાનિ|
દિશો ન જાને ન લભે ચ શર્મ
પ્રશીદ દેવેશ જગન્નિવાસ||25||

અમીચ ત્વાં ધૃતરાષ્ટ્રસ્ય પુત્રાઃ
સર્વે સહૈવાવનિ પાલસંઘૈઃ|
ભીષ્મદ્રોણસ્સૂત પુત્ર સ્તથાઽસૌ
સહસ્મદીયૈરપિ યોધમુખ્યૈઃ||26||

વક્ત્રાણિ તે ત્વરમાણા વિશન્તિ
દંષ્ટ્રાકરાલાનિ ભયાનિકાનિ|
કેચિદ્વિલગ્ના દશનાન્તરેષુ
સંદૃશ્યન્તે ચૂર્ણિતૈરુત્તમાંગૈઃ||27||

યથાનદીનાં બહવોઽમ્બુવેગાઃ
સમુદ્રમેવાભિમુખા દ્રવન્તિ|
તથા ત્વામી નરલોકવીરા
વિશન્તિ વક્ત્રાણ્યભિવિજ્વલન્તિ||28||

યથા પ્રદીપ્તં જ્વલનંપતંગા
વિશન્તિ નાશાય સમૃદ્ધવેગાઃ|
તથૈવ નાશાય વિશન્તિ લોકા
સ્તવાપિ વક્ત્રાણિ સમૃદ્દવેગાઃ||29||

લેલિહ્યસે ગ્રસમાનસ્સમન્તા
લ્લોકાન્ સમગ્રાન્ વદનૈર્જ્વલદ્ભિઃ|
તેજોભિરાપૂર્ય જગત્સમગ્રં
ભાસસ્તવોગ્રાઃ પ્રતપન્તિ વિષ્ણો||30||

અખ્યાહિ મે કો ભવાનુગ્ર રૂપો
નમોઽસ્તુ તે દેવ વર પ્રસીદ|
વિજ્ઞાતુ મિચ્છામિ ભવન્તમાદ્યં
ન હિ પ્રજાનામિ તવ પ્રવૃત્તિમ્||31||

શ્રી ભગવાનુવાચ|

કાલોઽસ્મિ લોક ક્ષયકૃત્પ્રવૃદ્ધો
લોકાન્ સમાહર્તુમિહ પ્રવૃત્તઃ|
ઋતેઽપિ ત્વા ન ભવિષ્યન્તિ સર્વે
યેઽવસ્થિતાઃ પ્રત્યનીકેષુ યોધાઃ||32||

તસ્માત્વમુત્તિષ્ઠ યશો લભસ્વ
જિત્વા શત્રૂન્ ભુંક્ષ્વ રાજ્યં સમૃદ્ધમ્|
મયૈવેતે નિહતાઃ પૂર્વમેવ
નિમિત્તમાત્રં ભવ સવ્યસાચિન્||33||

દ્રોણં ચ ભીષ્મં ચ જયદ્રથં ચ
કર્ણમ્ તથાઽનાન્યપિ યોધવીરાન્|
મયાહતાં સ્ત્વં જહિ માવ્યધિષ્ઠા
યુધ્યસ્વ જેતાસિ રણે સપત્નાન્||34||

સંજય ઉવાચ||

એતચ્છ્રુત્વાવચનં કેશવસ્ય
કૃતાંજલિર્વેપમાનઃ કિરીટી|
નમસ્કૃત્વા ભૂયયેવાહ કૃષ્ણં
સગદ્ગદં ભીત ભીતઃ પ્રણમ્ય||35||

અર્જુન ઉવાચ||

સ્થાને હૃષીકેશ તવ પ્રકીર્ત્યા
જગત્પ્રહૃષ્યત્યનુરજ્યતે ચ|
રક્ષાંસિ ભીતાનિ દિશો દ્રવન્તિ
સર્વે નમસ્યન્તિ ચ સિદ્ધસંઘાઃ||36||

કસ્માચ્ચ તે ન નમેરન્ મહાત્મન્
ગરીયસે બ્રહ્મણોઽપ્યાદિકર્ત્રે|
અનન્ત દેવેશ જગન્નિવાસ
ત્વમક્ષરં સદસ તત્પરં યત્||37||

ત્વામાદિ દેવઃ પુરુષઃ પુરાણઃ
ત્વમસ્ય વિશ્વસ્ય પરં નિધાનમ્|
વેત્તાઽસિ વેદ્યં ચ પરં ચ ધામ
ત્વયા તતં વિશ્વમનન્ત રૂપ||38||

વાયુર્યમોઽગ્નિર્ વરુણઃ શશાઙ્કઃ
પ્રજાપતિસ્ત્વં પ્રપિતામહશ્ચ|
નમો નમસ્તેઽસ્તુ સહસ્રકૃત્યઃ
પુનશ્ચ ભૂયોઽપિ નમો નમસ્તે||39||

નમો પુરસ્તાત્ અથ પૃષ્ટતસ્તે
નમોઽસ્તુ તે સર્વત એવ સર્વ|
અનન્તવીર્યા મિતમિક્રમસ્ત્વમ્
સર્વં સમાપ્નોષિ તતોઽસિ સર્વઃ||40||

સખેતિ મત્વા પ્રસભં યદુક્તમ્
હે કૃષ્ણ હે યાદવ હે સખેતિ|
અજાનતા મહિમાનં તવેદં
મયા પ્રમાદાત્પ્રણયેન વાપિ||41|

યચ્ચાપહાસાર્થમસત્કૃતોઽસિ
વિહારશય્યાસનભોજનેષુ|
એકોઽથવાપ્યચ્યુત તત્સમક્ષં
તત્‍ક્ષામયે ત્વા મહમપ્રમેયમ્||42||

પિતાઽસિ લોકસ્ય ચરાચરસ્ય
ત્વમસ્ય પૂજ્યશ્ચ ગુરુર્ગરીયાન્ |
ન ત્વત્સમોઽસ્ત્યભ્યદ્ધિકઃ કુતોઽન્યો
લોકત્રયેઽપ્યપ્રતિમપ્રભાવ||43||

તસ્માત્પ્રણમ્ય પ્રણિધાય કાયં
પ્રસાદયે ત્વામહમીશ મીડ્યમ્|
પિતેવ પુત્રસ્ય સખેવ સખ્યુઃ
પ્રિયઃ પ્રિયાયાર્હસિ દેવ સોઢુમ્||44||

અદૃષ્ટ પૂર્વં હૃષિતોઽસ્મિ દૃષ્ટ્વા
ભયેન ચ પ્રવ્યથિતં મનો મે|
તદેવ મે દર્શય દેવ રૂપં
પ્રશીદ દેવેશ જગન્નિવાસ||45||

કિરીટિનં ગદિનં ચક્રહસ્તં
ઇચ્છામિત્વાં દ્રષ્ટુમહં તથૈવ |
તેનૈવ રૂપેણ ચતુર્ભુજેન
સહસ્રબાહો ભવ વિશ્વમૂર્તે||46||

શ્રીભગવાનુવાચ||

મયા પ્રસન્નેન તવાર્જુનેદં
રૂપં પરં દર્શિત માત્મયોગાત્|
તેજોમયં વિશ્વમનન્ત માદ્યં
યન્મે ત્વદન્યેન ન દૃષ્ટ પૂર્વમ્||47||

ન વેદયજ્ઞાધ્યયનૈર્નદાનૈ
ર્ન ચ ક્રિયાભિર્ન તપોભિરુગ્રૈઃ
એવં રૂપઃ શક્ય અહં નૃલોકે
દ્રષ્ટું ત્વદન્યેન કુરુપ્રવીર||48||

માતે વ્યથા માચ વિમૂઢભાવો
દૃષ્ટ્વા રૂપં ઘોરમીદ્રુજ્ઞ્મમેદં|
વ્યપેતભીઃ પ્રીતિમનાઃ પુનસ્ત્વં
તદેવ મે રૂપમિદં પ્રપશ્ય||49||

સંજય ઉવાચ||

ઇત્યર્જુનં વાસુદેવઃ તથોક્ત્વા
સ્વકં રૂપં દર્શયામાસ ભૂયઃ|
આશ્વાસયામાસ ચ ભીતમેનં
ભૂત્વા પુનઃ સૌમ્યવપુર્મહાત્મા ||50||

અર્જુન ઉવાચ||

દૃષ્ટ્વેદં માનુષંરૂપં તવસૌમ્યં જનાર્દન|
ઇદાનીમસ્મિ સંવૃત્તઃ સચેતાઃ પ્રકૃતિં ગતઃ||51||

શ્રીભગવાનુવાચ||

સુદુર્દર્શમિદં રૂપં દૃષ્ટવાનપિ યન્મમ|
દેવા અપ્યસ્ય રૂપસ્ય નિત્યં દર્શન કાઙ્ક્ષિણઃ||52||

નાહં વૈદૈર્ન તપસા ન દાનેન ન ચેજ્યયા|
શક્યં એવં વિધો દ્રષ્ટું દૃષ્ટવાનસિ માં યથા||53||

ભક્ત્યા ત્વનન્યયા શક્ય અહમેવં વિધોઽર્જુન|
જ્ઞાતું દ્રષ્ટું ચ તત્ત્વેન પ્રવેષ્ટું ચ પરન્તપ||54||

મત્કર્મકૃન્મત્પરમો મદ્ભક્તસંગવર્જિતઃ|
નિર્વૈરઃ સર્વભૂતેષુ યસ્સ મામેતિ પાણ્ડવ||55||

ઇતિ શ્રીમદ્ભગવદ્ગીતાસૂપનિષત્સુ બ્રહ્મવિદ્યાયાં યોગશાસ્ત્રે
શ્રીકૃષ્ણાર્જુન સંવાદે વિશ્વરૂપ સંદર્શન યોગોનામ
એકાદશોઽધ્યાયઃ||
||ઓં તત્ સત્ ||

 

 

 

t sat ||